HULU TERENGGANU, 27 Oktober – Kerajaan negeri sedang meminda Peraturan Perikanan Darat Terengganu 1988 (Pindaan 1993) supaya sumber dan biodiversiti dapat dipelihara dengan lebih bersepadu. Pengerusi Jawatankuasa Pertanian, Industri Makanan, Perladangan, Komoditi dan Pembangunan Luar Bandar negeri, Dr Azman Ibrahim berkata, penyusunan semula punca kuasa itu penting untuk mengawal dan menguruskan sumber perikanan darat. "Akta yang sedia ada cuma sekadar melindungi perikanan marin di laut sahaja. Jadi kita perlu buat enakmen supaya ada punca kuasa untuk kita menguatkuasakan peraturan yang berkaitan dengan perikanan darat. "Kaedah tangkapan menggunakan peralatan yang dilarang seperti tuba, pukat, bom dan sebagainya boleh merosakkan sumber dilarang sama sekali. Hanya memancing dibenarkan bagi mengekalkan kelestarian dan kelangsungan untuk satu tempoh yang panjang.  "Kita ingin menjadikan Tasik Kenyir ini sebagai daya tarikan aktiviti rekreasi seperti memancing kerana ia tidak merosakkan sumber. Saya meletakkan sasaran dikuatkuasakan pada tahun 2021, insya-Allah," katanya. Beliau berkata demikian dalam sidang media selepas Majlis Pelepasan Sejuta Benih Ikan di Tasik Kenyir, hari ini. Mengulas tentang majlis itu, Dr Azman memaklumkan, dalam siri keempat itu, sebanyak 400,000 benih udang galah, 20,000 ikan lampam, 35,000 ikan terbol dan 30,000 ikan baung dilepaskan dengan anggaran nilai pasaran berjumlah RM120,000. "Jumlah keseluruhan benih ikan yang dilepaskan di seluruh negeri Terengganu bagi Program Pelepasan Sejuta Benih Ikan Ke Tasik Kenyir adalah sebanyak 940,260 ekor benih. Dengan anggaran nilai pasaran kira-kira RM270,000," jelasnya. Tambahnya, kawasan tersebut juga telah digazetkan sebagai kawasan larangan tangkapan ikan.    "Di samping kerajaan berusaha menggiatkan program pelepasan benih ikan, udang ke perairan untuk meningkatkan populasi dan biodiversiti, masyarakat turut berperanan menjaga sumber ini. "Purata dalam 60 peratus anak benih yang dilepaskan boleh membesar menjadi dewasa. Tujuan kita nak meningkatkan populasi perikanan di perairan negeri Terengganu sama ada tasik atau sungai," katanya.

SETIU, 24 Oktober – Orang ramai dinasihatkan agar tidak menceroboh tanah kerajaan sesuka hati walaupun bertujuan untuk memajukannya. Pengerusi Jawatankuasa Pertanian, Industri Makanan, Perladangan, Komoditi dan Pembangunan Luar Bandar negeri, Dr Azman Ibrahim berkata, mereka yang berminat untuk mengusahakan tanah bagi tujuan perusahaan akuakultur seperti sangkar ikan boleh memohon Lesen Menduduki Sementara (LMS). Katanya, di seluruh Terengganu terdapat banyak lokasi tanah, tasik, kolam dan sungai milik kerajaan negeri yang telah dimanfaatkan oleh rakyat untuk aktiviti tersebut. "Ramai yang sudah diberikan LMS, mereka bukan sahaja tidak diganggu, malah dibantu lagi oleh kerajaan.  "Dalam proses nak meluluskan LMS ini, pandangan teknikal daripada beberapa jabatan terlibat seperti Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS), Majlis Daerah, Jabatan Perikanan, Jabatan Taman Negeri, Jabatan Alam Sekitar, Plan Malaysia dan beberapa jabatan lain lagi akan dikaji. ‘’Sekiranya tiada apa-apa isu berbangkit, maka tiada masalah untuk permohonan LMS tersebut diluluskan kerana hasrat kerajaan adalah untuk memajukan industri," katanya dalam satu kenyataan hari ini. Mengulas lanjut, beliau berkata, sekiranya ada isu berbangkit dengan lokasi tapak projek yang dimohon, maka perbincangan boleh dibuat untuk mencadangkan lokasi lain yang lebih sesuai.  "Hasrat kerajaan ialah untuk bantu rakyat dengan mengambil kira juga kepentingan pihak-pihak lain yang turut berkaitan.  "Tak boleh kita terus ceroboh begitu saja kerana negeri ini ada tuan yang jaga. Tuan yang jaga negeri ini menjaga amanah tanah, bumi dan air untuk rakyat keseluruhannya," tegasnya.

KUALA NERUS, 22 Oktober - Kerajaan Terengganu memperuntukkan dana sebanyak RM100,000 melalui Jabatan Perikanan Malaysia Terengganu untuk mengagihkan bantuan peralatan kepada nelayan di negeri tersebut, khususnya nelayan pantai bagi membantu peningkatan hasil tangakapan perikanan mereka. Pengerusi Jawatankuasa Pertanian, Industri Makanan, Perladangan, Komoditi dan Pembangunan Luar Bandar negeri, Dr. Azman Ibrahim berkata, sebanyak 123 nelayan terdiri daripada golongan berpendapatan rendah (B40) di seluruh negeri menjadi penerima pertama program tersebut. "Kita agihkan kawat bubu, pukat dan juga kit keselamatan. Pada musim tengkujuh, biasanya nelayan akan isi masa dengan jahit pukat buat bubu, jadi pemberian ini kena pada masanya dan walaupun tak banyak, tetapi membantu menyelesaikan beberapa perkara. "Kita juga berharap kerajaan dapat memberikan peruntukan lebih besar pada tahun depan untuk memperbanyakkan lagi program bantuan semua sektor pertanian di mana, hasrat kita untuk memudahkan dari segi birokrasi dan sampai kepada kelompok sasar," katanya. Beliau berkata demikian ketika ditemui pemberita selepas Program Agihan Bubu Kepada Nelayan daerah Kuala Nerus dan Kuala Terengganu di Batu Rakit, hari ini. Turut hadir, Timbalan Pengarah Perikanan Terengganu, Rusman Rusdy. Jelas Dr. Azman, program bantuan itu merupakan peringkat ketiga bantuan kepada nelayan Terengganu. "Program ini baru dilancarkan tahun ini. Semasa dua tahun pertama, kita kenal pasti masalah sebenar nelayan terutama nelayan pantai iaitu kurangnya sumber perikanan dan pencerobohan. "Jadi, pada dua tahun pertama, Terengganu menjadi negeri paling aktif melabuhkan tukun dan unjam serta jadi satu-satunya negeri yang melaburkan dana untuk program ini. Manakala, tahun ini kita fokus beri bantuan, sesuai dengan susur galur permasalahan mereka," katanya. Tambahnya lagi, nelayan-nelayan di negeri itu turut berdepan masalah perlesenan bagi mencari hasil perikanan di perairan Terengganu. "Bagi isu perlesenan, kerajaan negeri telah menubuhkan pasukan petugas (task force) untuk kenal pasti jumlah dan kita telah angkat nama dan pemilik sampan belum berlesen di Terengganu dengan jumlah sekitar 800 buah sampan. "Alhamdulillah, ia telah diluluskan, cuma tinggal urusan adminisasi serta dokumentasi dan kita jangkakan dalam masa terdekat nelayan-nelayan kita akan dapat lesen," jelasnya. Sebanyak 123 penerima kawat bubu terdiri daripada 47 orang dari daerah Besut, Setiu (12 penerima), Marang (12), Dungun (8) dan Kemaman (26) dalam agihan secara terus, hari ini termasuk nelayan-nelayan di Kuala Terengganu iaitu seramai dua orang dan Kuala Nerus (16 penerima).      

KUALA TERENGGANU, 21 Oktober - Kerajaan negeri melalui Yayasan Pembangunan Usahawan (YPU) memperkenalkan skim bantuan pinjaman terbaharu membabitkan peruntukan antara RM400,000 hingga RM500,000 sepanjang tahun ini. Dana Bantuan Industri Asas Tani (DUNIA) itu mula diperkenalkan tahun ini bagi membantu golongan usahawan memasarkan produk hiliran berasaskan haiwan ternakan dan sumber pertanian. Ketua Pegawai Operasi YPU, Zulkifli Yunus berkata, kelayakan pinjaman maksima tanpa riba itu diluluskan hingga RM30,000 dan ia bergantung kepada jenis perniagaan yang diceburi. “YPU akan melihat apa keperluan pemohon, sekiranya mahu membeli peralatan menyembelih haiwan atau kelengkapan memproses produk asas tani, kita akan membantu membelinya. “Jika mahukan modal pusingan, kita juga ada menyediakan peruntukan dalam jumlah tertentu. “Sebaliknya, sekiranya pemohon itu mahu membeli haiwan ternakan,  mereka perlu berhubung dengan Lembaga Pertubuhan Peladang yang memperkenalkan Skim Bantuan Modal Tani,” katanya kepada Urusetia Penerangan Darul Iman. Zulkifli berkata, wujudnya idea memperkenalkan DUNIA, selepas melihat usahawan tani gagal memasarkan produk masing-masing secara konsisten kerana kekurangan modal. “Langkah itu sekurang-kurangnya  memberi ruang kepada usahawan  melebarkan ruang perniagaan masing-masing  sehingga ke luar Terengganu atau di pasaraya terkemuka. “Mereka perlu dibantu di mana sebelum ini hanya bertumpu kepada pasaran di kampung atau orang perseorangan sahaja sedangkan produk itu sangat berkualiti,” katanya.    

SETIU, 18 Oktober  – Kerajaan Terengganu tidak akan meminggirkan kemudahan asas seperti penurapan jalan untuk golongan pesawah supaya pengusaha dalam bidang tersebut mampu memaksimakan potensi dengan sebaik mungkin. Pengerusi Jawatankuasa Pertanian, Industri Makanan, Perladangan, Komoditi dan Pembangunan Luar Bandar negeri, Dr Azman Ibrahim berkata, walaupun ia sekadar infrastuktur asas tetapi ia sangat penting kepada golongan petani.  "Kalau jalan nak pergi pasar raya perlu jalan berturap, kenapa pula jalan sawah padi yang merupakan periuk nasi kita perlu dipinggirkan. "Malah, dalam sawah padi pun ada rumah penduduk. Mereka tak boleh dinafikan hak untuk turut menikmati kemudahan asas sama seperti di tempat lain," katanya dalam satu kenyataan kelmarin. Beliau yang juga Ahli Dewan undangan Negeri (ADUN) Jabi turut berkata, usaha berkenaan secara tidak langsung akan menerapkan nilai-nilai positif ke dalam minda masyarakat agar mengubah sisi pandangan terhadap sektor pertanian. "Kita nak ubah minda bahawa kerjaya petani adalah kelas ketiga dan inilah bidang tempat orang mundur dalam masyarakat. Biar kita bermentaliti, petani adalah kerjaya kelas pertama. Nak pergi ke sawah pun ada jalan berturap," tambah beliau.

KEMAMAN, 16 Oktober - Sepasang suami isteri yang merupakan Orang Kurang Upaya (OKU) Fizikal menjadi penternak ikan keli bagi mencari rezeki untuk meneruskan kelangsungan hidup dan membantu meringankan bebanan keluarga. Muhammad Firdhaus Hasan, 27, dan pasangannya, Nurul Jannah Roh, 25, yang tidak mampu berjalan dan bergantung dengan bantuan kerusi roda itu memulakan perniagaan tersebut sejak bulan Mac yang lalu. Firdhaus berkata, mereka memulakan penternakan tersebut dengan membeli segala peralatan dan kelengkapan yang berkaitan dengannya serta membeli anak ikan keli sebanyak 1,000 ekor daripada pembekal di Kuantan, Pahang. "Pada awalnya kami juga menghadapi masalah dan cabaran apabila sebahagian daripada jumlah anak ikan kami itu mati.  "Namun begitu, setelah mendapat bantuan daripada keluarga dan ilmu penternakan yang betul daripada seorang abang yang merupakan pesara di Jabatan Perikanan Malaysia, penternakan ikan keli kami ini mula berjalan dengan baik dan lancar serta kini saiznya mula membesar sehingga kami sudah mula mampu menjualnya  kepada pelanggan," ujarnya. Ikan keli yang merupakan baka Afrika ini dijual dengan harga RM10 untuk 4 ekor bersaiz sederhana. Ianya turut dibersihkan dan disiang terlebih dahulu sebelum dijual kepada pelanggan.  Pasangan ini juga turut mencari pendapatan sampingan dengan berniaga secara kecil-kecilan seperti menjual minuman kopi, dadih, kuih dan sebagainya pada setiap hujung minggu (Jumaat dan Sabtu) di Pekarangan Pantai Teluk Mak Nik.  Jelas Firdhaus, isterinya juga turut mengadakan perkhidmatan rawatan resdung tanpa asap, spa dan kecantikan di rumah mereka.   Apabila ditanya bagaimanakah perasaan mereka setelah menjalani kehidupan sebagai pasangan OKU, beliau menjelaskan perkahwinan tersebut dibina atas dasar cinta antara satu sama lain. Apabila melihat pada kekurangan yang ada, ianya bukan sesuatu yang mudah. Namun, mereka menerima takdir ini sebagai ketentuan dari Ilahi.  "Bagi meneruskan kehidupan ini, memang sangat mencabar terutama dalam mencari rezeki. Setiap ujian dan dugaan yang kami hadapi ini sebenarnya menandakan yang Allah S.W.T sayangkan kami. Kami perlu berfikiran positif dan semangat perlu kuat. Segala kesukaran kami hadapi bersama. InsyaAllah, semoga rumahtangga yang dibina ini sampai ke akhir hayat," ujarnya kepada pemberita ketika ditemui di rumahnya, semalam. Pasangan istimewa yang melangsungkan perkahwinannya pada Julai 2018 ini turut mendapat perhatian daripada pihak kerajaan. Mereka merupakan penerima bantuan bulanan Jabatan Kebajikan Masyarakat (JKM) sebanyak RM400 seorang. Mereka juga pernah menerima sumbangan berbentuk kewangan, beras dan barangan dapur daripada Pengerusi Jawatankuasa Kebajikan, Pembangunan Wanita & Keluarga dan Perpaduan Nasional negeri, Hanafiah Mat dan Ahli Dewan Undangan Negeri (ADUN) Air Putih, Abd Razak Ibrahim. Kepada mereka yang ingin mengetahui kisah dan melihat bagaimana perjalanan hidup pasangan ini, boleh menonton di Channel Youtube mereka sendiri, "JannatulFirdhaus TV". Manakala kepada mereka yang ingin membeli ikan keli, mendapatkan rawatan resdung, spa dan sebagainya boleh ke rumah mereka beralamat 111 Kampung Tanjung Bukit Mentok, 24000 Kemaman, Terengganu atau hubungi mereka di talian 012-9453435 / 0111- 1401043.

KEMAMAN, 14 OKTOBER - Gajah di Air Putih mendapat perhatian Ahli Parlimen Kemaman, Che Alias Hamid dalam pertemuan bersama Pegawai Perhilitan Negeri Terengganu diwakili Timbalan Pengarah, Shaary Awang Besar. Pertemuan diadakan di Pejabat Ahli Parlimen Kemaman pagi ini membincangkan tindakan yang perlu diambil bagi menyelesaikan isu gajah di Air Putih. Pada Khamis lepas sekumpulan gajah liar masuk ke kawasan tanaman sawit penduduk kampung dan memusnahkan kesemua anak pokok di ladang sawit milik penduduk kampung. Di Kemaman kumpulan gajah liar terbahagi kepada 3 kumpulan dan telah dibagi ‘ID’ oleh Pejabat Perhilitan Negeri iaitu ‘ID’ Hutan Simpanan Cherul, ‘ID’ Bandi dan ‘ID’ Tebak kesemua gajah anggaran 60 ekor atau lebih bercakap Timbalan Pengarah dalam pertemuan bersama Ahli Parlimen Kemaman. Ujarnya lagi aduan gajah untuk di Terengganu, Kemaman adalah daerah terbanyak aduan gajah liar yang meroskkan tanaman. Ini berikutan kemerosotan hutan simpanan atau tempat tinggal habitat ini telah diganggu. Kamarulzaman Mat Seri menunjukkan lokasi hidupan gajah di Kemaman Berikutan pertemuan ini, Che Alias Hamid akan membawa persolan ini di parlimen yang akan mula  bersidang pada 2 November dan akan mengaturkan pertemuan antara jabatan perhilitan dengan penduduk secepat mungkin bagi mendapat kerjasama yang baik. Pihak perhilitan negeri juga telah mengadakan operasi bermula ahad dan berakhir esok  dan sehingga kini belum dapat menjejaki haiwan tersebut. Dari masa kesemasa kerjasama antara penduduk kampung dan pihak jabatan adalah perlu bagi meyelesaikan masalah ini.  “Tangkapan terakhir yang telah dibuat oleh pihak jabatan sekitar Ogos  2018 dan Oktober  2020 isu gajah ini timbul kembali”, ujar Ahli Dewan Undangan Negeri (ADUN) Air Putih, Ab Razak Ibrahim yang turut bersama dalam pertemuan pagi ini. Kerajaan Negeri Terengganu adalah salah satu negeri yang telah menubuhkan tabung amanah perhilitan bagi membantu Jabatan Perhilitan Terengganu beroperasi di Negeri Terengganu mengikut aduan-aduan yang telah dibuat. Turut bersama dalam pertemuan ini bagi mencari jalan penyelesaian Ketua Perhilitan Daerah Kemaman, Kamrulzaman Mat Seri dan Penyelia Pusat Khidmat Parlimen Kemaman, Mohd Hafiz Adam.

KUALA LUMPUR, 14 Oktober - Dedak isirung sawit (PKC) mempunyai potensi besar untuk dimajukan dan digunakan secara meluas dalam industri makanan haiwan memandangkan kelebihannya dari sudut kandungan nutrien dan kos yang kompetitif. Menteri Perusahaan Perladangan dan Komoditi, Dato’ Dr Mohd Khairuddin Aman Razali berkata, berdasarkan kajian Institut Penyelidikan dan Kemajuan Pertanian Malaysia (MARDI) dalam penyediaan makanan haiwan, kos penggunaan PKC berbanding rumusan konvensional mampu dijimatkan sebanyak 15.42 peratus dengan nilai RM83.75 juta bagi sektor ruminan dan 22.53 peratus dengan nilai RM182.18 juta bagi sektor unggas pada 2019. Menurut beliau, kelebihan tersebut adalah dari sudut penjimatan kos yang dijangka akan melonjakkan industri ternakan negara. “Dalam hal ini, Kementerian Perusahaan Perladangan dan Komoditi sedang menyediakan Dasar Penggunaan PKC sebagai langkah untuk memastikan industri tersebut berkembang selain bagi menjamin bekalan berkenaan di dalam negara. Dasar ini juga penting bagi memastikan kawal selia PKC dari sudut pengeluaran dan penggunaannya adalah stabil. “Untuk itu, satu mekanisme berdasarkan kuota bagi tujuan eksport akan diperkenalkan bagi menjamin produk ini sentiasa terdapat di pasaran tempatan,” katanya dalam kenyataan media. Mohd Khairuddin menambah, pasaran Malaysia hanya memerlukan bekalan PKC sebanyak 20 peratus daripada jumlah keseluruhan pengeluarannya. Beliau memberitahu, sehingga Jun 2020, pengeluaran PKC adalah sebanyak 1,165,588 tan dinggarkan bernilai RM686.7 juta berdasarkan harga purata selama enam bulan iaitu RM556 setiap tan. “Daripada jumlah itu, sebanyak 1,199,912 tan PKC bernilai RM667.8 juta telah dieksport antaranya ke New Zealand, Pakistan, Korea Selatan, China, Arab Saudi, Australia dan lain-lain negara,” jelasnya. Mohd Khairuddin berkata, Kementerian Perusahaan Perladangan dan Komoditi akan terus menguar-uarkan secara meluas tentang kelebihan PKC dalam penyediaan makanan haiwan terutamanya kepada penternak ruminan. Beliau menjelaskan, kementerian melalui Lembaga Minyak Sawit Malaysia (MPOB) akan bekerjasama dengan MARDI dan lain-lain agensi berkaitan untuk melaksanakan promosi bagi meningkatkan permintaan PKC. “Selain itu, MPOB dengan kerjasama pihak swasta juga telah membangunkan PKC Premium (PURAFEX) yang terhasil dengan menggunakan PURAFEX sebagai bahan asas sesuai sebagai makanan kepada ayam dan itik,” katanya. Mohd Khairuddin berkata, PURAFEX yang dihasilkan menggunakan PKC mempunyai kandungan nutrisi tinggi selain tawaran pilihan harga yang lebih murah. Ia dapat dihadam bukan sahaja oleh haiwan ruminan malah boleh dimakan oleh unggas selain dapat mengurangkan kebergantungan bahan asas import seperti jagung dan soya. - PNBBC Portal

KUALA TERENGGANU, 13 Oktober - Walaupun dilahirkan sebagai orang pekak, ia tidak menghalang 25 ahli Persatuan Orang Pekak Terengganu (POPT) untuk mengusahakan projek tanaman tomato ceri dan Melon Manis Terengganu (MMT). Tanaman yang diusahakan bersama Universiti Malaysia Terengganu (UMT) mula ditanam di kawasan lapang bersebelahan pejabat POPT, di Batu Buruk, di sini pada Julai lalu kini boleh menikmati hasil tuaian yang dianggarkan lebih 100 kilogram. Walaupun MMT kurang berkualiti atau mencapai tahap gred yang diperlukan, tetapi kesemua peserta yang pertama kali menyertai program itu cukup teruja menuai hasil sulung. Presiden POPT, Tengku Arman Harris Tengku Ismail berkata, inisiatif tersebut membuka ruang kepada ahli-ahli persatuan dan bukan ahli untuk menceburi bidang pertanian secara serius “Mungkin selepas ini ada di antara ahli mahu mengusahakan sendiri tanaman melon di kawasan terbiar milik masing-masing kerana mengetahui hasil yang bakal diperoleh cukup berbaloi. “Oleh itu dia cukup berharap ada pihak tertentu terutama kerajaan negeri menyokong apa yang diiusahakan ahli POPT terutama berkaitan suntikan modal dan kelengkapan pertanian,” katanya, Beliau berkata demikian selepas Program Penuaian Melon di Pejabat POPT Batu Buruk, di sini. Sementara itu, Pensyarah UMT (Falkulti Perikanan dan Sains Makanan), Dr Wan Zaliha Wan Sembok berkata, apa yang diusahakan itu adalah di bawah program Pindah Ilmu berkaitan penanaman MMT secara fertigasi. Kata beliau, pihaknya akan memperluaskan projek itu daripada 200 pokok kepada 2,000 sekiranya peruntukan yang disalurkan mencukupi. “Dengan peruntukan RM8,000, UMT hanya mampu menyediakan tanaman MMT tanpa bumbung, sekiranya berbumbung pasti hasil tuaian mampu mencapai gred premium. “Apa yang boleh dibanggakan, rata-rata ahli POPT menzahirkan kesungguhan dan teruja untuk kembali menanam melon manis. Walaupun pertama kali menyertai projek itu, hasil yang diperoleh agak memuaskan,” katanya  

KEMAMAN, 12 Oktober - Seramai 25 orang peserta tanaman berkelompok dari Kampung Seberang Tayur Hulu telah menerima sumbangan berupa 5 buah mesin pam air dan 2 gulung paip poly daripada Pusat Khidmat Masyarakat DUN Air Putih baru-baru ini. Penerima sumbangan terdiri daripada peserta projek tanaman jagung, kacang dan timun halus di tapak Tanaman Berkelompok, Teluk Romania, Kampung Seberang Tayur. Mesin pam air yang berfungsi untuk menyedut air sungai ini akan menyalur dan menyiram air ke atas tanaman di tapak projek tersebut. Ahli Dewan Undangan Negeri (ADUN) kawasan Air Putih, Ab Razak Ibrahim turut turun padang ke tapak projek berkenaan bagi menyampaikan sumbangan kepada para peserta. “Diharapkan dengan adanya tambahan mesin pam air ini, hasil tanaman dapat dipertingkatkan memandangkan sebelum ini para peserta perlu bergilir-gilir menggunakan mesin pam air yang sedia ada dan terhad” ujar beliau sewaktu menyerahkan sumbangan. “Semoga beban para peserta sedikit sebanyak dapat diringankan kerana mesin ini juga dapat membekalkan air yang mencukupi kepada tanaman untuk bertahan lebih lama dan tidak mudah rosak,” tambah beliau lagi. Beliau juga berpeluang melihat sendiri bagaimana mesin-mesin ini berfungsi di samping mendapat serba sedikit penerangan daripada para peserta. Rata-rata para peserta menzahirkan rasa terharu atas kecaknaan YB Razak terhadap petani seperti mereka yang mana bercucuk tanam merupakan sumber rezeki mereka bagi menyara keluarga masing-masing terutama di dalam keadaan pandemik covid-19 yang sedang melanda seluruh dunia.